De letterlijke vertaling van Fontana della Barcaccia is “fontein van de lekkende boot.” De fontein is een monument voor de grote overstroming van de Tiber in kerst 1598. Rome was in zijn geheel overstroomt met water. De enige mogelijkheid om van de ene naar de andere plaats te kunnen was per boot. Hiervoor kon men opstappen bij de heuvel Pincio. Op deze plek is nu piazza di Spagna en zijn bekende Spaanse trappen te vinden. Het is tevens de locatie van Fontana della Barcaccia.

Paus Urbanus VIII gaf de opdracht voor het bouwen van de fontein, omdat hij het belangrijk vond dat de grote overstroming doormiddel van een monument herdacht kon worden. Pietro Bernini en zijn zoon Gian Lorenzo Bernini hebben de fontein in 1629 ontworpen. Gian Lorenzo Bernini is bekender dan zijn vader en verantwoordelijk voor het ontwerpen van een groot deel van de pleinen, fonteinen en meer in Rome.

De fontein is gebouwd in symmetrie. Het bootje ligt half gezonken onder straatniveau. In tegenstelling tot de meeste fonteinen in Rome, is er bij Fontana della Barcaccia een lage waterdruk en daardoor geen waterspektakel. Dit heeft te maken met de lage druk van Aqua Vergine waar de fontein zijn water vandaan haalt. De fontein is gebouwd in de stijl van de weelderige Barok met het materiaal travertijn. Travertijn (ook wel travertin genoemd) is een soort kalksteen die ontaat door de neerslag van calciumcarbonaat in warme bronnen. Vooral in Tivoli wordt veel travertijn gevonden